” Võ Đoán Là Gì ? Cho Một Vài Ví Dụ? Ngôn Ngữ Học

1.3. Tính phân lập

Một đặc trưng nữa của ngôn ngữ là tính phân lập về biểu hiện, khác với tiếng kêu của loài vật, thông điệp của con người vừa là tiếng nói của cảm xúc, vừa là các thông tin trí tuệ. Bản thân các thông tin trí tuệ đòi hỏi phải có sự phân lập thành các mảng khác nhau của thế giới khách quan. Những mảng này cần các từ riêng rẽ, cách biệt hẳn nhau để kí hiệu chúng. Từng mảng rời của ngôn ngữ như vậy được chắp lại theo một nguyên tắc nhất định tạo nên các thông điệp mà chúng ta gọi là các phát ngôn. Mỗi một phát ngôn bao giờ cũng có một số lượng hữu hạn (về mặt hình thức) các thành tố cấu tạo nên phát ngôn. Ví dụ như các thành tố tạo nên chủ ngữ, vị ngữ hoặc phần đề, phần thuyết. Ranh giới giữa các thành tố này bao giờ cũng được biểu hiện rõ ràng trong ngữ lưu. Ví dụ: Chỗ ngừng, trọng âm câu, chỗ lên và xuống của ngữ điệu hoặc bằng hư từ “thì” trong tiếng Việt.

Đến lượt nó, các thành tố của phát ngôn lại sử dụng tính phân lập để chia thành các khối từ, ngữ khác nhau mà chúng ta quen gọi là các thành tố của ngữ đoạn. Ví dụ: các thành tố của danh ngữ, động ngữ…

Cứ như vậy, tính phân lập tiếp tục ảnh hưởng đến tận cấp độ âm vị. Ví dụ: âm tiết “NHÀ” bao gồm các âm vị: phụ âm (đầu) /-/, nguyên âm (âm chính) /-a-/…

Như vậy, phân lập như là một đặc trưng của ngôn ngữ có tác dụng một cách triệt để, từ các ngôn bản cho đến tận âm vị, nhằm tách rời các thành tố cấu trúc để người tiếp nhận dễ nhận rathông điệp.

1.4. Tính năng sản

Để ngôn ngữ như là một phương tiện của cộng đồng tính theo chiều dài của lịch sử và theo hoàn cảnh không gian, các kí hiệu ngôn ngữ cần phải tuân theo nguyên tắc hồi quy (hoặc đệ quy). Nội dung của nguyên tắc này được thể hiện ra theo thuộc tính sau đây: Các kí hiệu ngôn ngữ, sau khi đã được thể hiện trong một thông điệp cụ thể (để đáp ứng một nhu cầu giao tiếp cụ thể) thì không tiêu biến đi như những giá trị hàng hoá khác mà lại được trở về, hoàn nguyên trong mã giao tiếp của mỗi người. Do nguyên tắc hồi quy này mà các thành viên trong cộng đồng dù ở những thời đại khác nhau, ở những miền đất khác nhau vẫn có thể tri nhận được các thông điệp của nhau. Mặt khác, mỗi kí hiệu ngôn ngữ có giá trị ngang nhau về mặt thông điệp ở bất kì khoảng cách phát ngôn nào. Chính vì vậy, chúng ta không phải đổi mã liên tục. Điều này làm nên tính vĩnh hằng của ngôn ngữ như là một phương tiện giao tiếp vạn năng và không gì thay thế được của bất kì một cộng đồng nào trên Trái đất. Ngôn ngữ học đại cương gọi tính hồi quy này là tính năng sản.

Sơ đồ nguyên lí hồi quy của ngôn ngữ

2. Phân loại các kí hiệu ngôn ngữ

Sự tổng hợp các nguyên tắc của tính cụ tượng và tính phù hiệu tạo nên tính đa dạng của các loại kí hiệu mà xã hội con người đang sử dụng. Về nguyên tắc, có thể chia thành 3 loại kí hiệu sau đây:

– triệu chứng– phù hiệu (biểu trưng)– các kí hiệu đích thực

2.1. Triệu chứng

Trong thế giới tự nhiên có một mối liên hệ giữa nội dung và hình thức của mỗi sự vật, hiện tượng. Mối liên hệ này thể hiện rõ nhất trong quan hệ nhân quả: một nguyên nhân dẫn tới một kết quả hay nhiều kết quả; một kết quả tất yếu sẽ có một nguyên nhân cụ thể nào đó gây ra. Khi một nguyên nhân có thể suy ra một kết quả duy nhất và ngược lại, từ một kết quả có thể suy ngược lên một nguyên nhân duy nhất đã gây ra nó, thì người ta gọi mối quan hệ nhân quả này là quan hệ đồng nhất và nhân tố để phân biệt đâu là nguyên nhân, đâu là kết quả đôi khi mang tính ngẫu nhiên.

Trong ngôn ngữ học, đối với một sự kiện ngôn ngữ, thông thường người ta lấy nhân tố thời gian để làm tiêu chuẩn phân ra yếu tố nguyên nhân và yếu tố kết quả: Cái gì xuất hiện trước lànguyên nhân của yếu tố có sau. Đó là một mặc định khi ngôn ngữ mang thuộc tính hình tuyến.

Xem thêm: bò né tân bình

Trong kí hiệu học, khi chúng ta tìm được một mối quan hệ như đã trình bày ở trên, chúng ta gọi đó là các biểu hiện loại triệu chứng.

Ví dụ:1, đám mây đen – trời mưa2, trán nóng – trong người có sự viêm nhiễm3, từ láy loại 1 – các phạm trù chia cắt thế giới mờ nhạt, không rõ ràng…

Các loại kí hiệu này, bằng kinh nghiệm thực tế hàng triệu năm, con người đã quan sát và có những nhận định về chúng để từ đó có những câu tục ngữ, ca dao về hiện tượng tự nhiên, kinh nghiệm sản xuất, kinh nghiệm xã hội… Ngày nay, các nhà khoa học (nhất là khoa học tự nhiên) vẫn sử dụng sự phân tích và quan sát kí hiệu này để tìm ra bản chất của thế giới xung quanh chúng ta.

2.2. Phù hiệu – Biểu trưng

Loại kí hiệu thứ hai mang tính nhân văn hơn, đó là các biểu tượng. Bằng các đặc điểm tâm lí và văn hoá, những mốt thời thượng, những ý nguyện và những mưu đồ chính trị… con người đã tạo nên sự vật và hiện tượng nhân tạo, để từ đó có được các hình ảnh biểu trưng mang nội dung thông điệp không còn đơn giản nữa. Như vậy, biểu tượng là những hình ảnh nhân tạo thể hiện những khát vọng, ý chí, những đặc điểm dân tộc tính hoặc những hình ảnh cá thể được xã hội thừa nhận.

Vì đặc điểm của các kí hiệu biểu trưng là phụ thuộc vào quy định của một nhóm người hay của cộng đồng người nên các cấu trúc về hình thức của biểu trưng thường phức tạp và đa diện hơn so với các kí hiệu triệu chứng.

Giá trị của các biểu trưng cũng phải thông qua những quy ước của cộng đồng hoặc của nhóm xã hội để thực hiện chức năng thông báo trong cộng đồng hoặc trong nhóm xã hội.

Do đặc điểm cấu trúc của các biểu trưng là phụ thuộc vào các điều kiện vật chất và tâm linh của một cộng đồng hoặc một nhóm xã hội nên mặt biểu hiện của biểu trưng bao giờ cũng mang tính nhất quán và cụ thể, được hình tượng hoá theo tâm lí.

Mặt được biểu hiện của biểu trưng thường mang đặc điểm tâm lí của nhóm xã hội hoặc cộng đồng hay một thông điệp chính trị, hay các thông điệp của mặt đời thường mà trong thời điểm đó cộng đồng thường ưa nói về nó, hoặc được thịnh hành trong một thời điểm cụ thể.

Nói tóm lại, mặt được biểu hiện của biểu trưng khác mặt được biểu hiện của triệu chứng do nó thường mang tính khái quát và trừu tượng hơn.

Xem thêm: Cần Lưu Ý Gì Khi Mua Đồng Hồ Mặt Chữ Nhật Dây Da Hàng Tốt, Ship Cod Tận Nhà

Ví dụ:– rào rấp trước ngõ → cấm vào– cờ đỏ sao vàng → giành độc lập bằng chiến đấu…– các từ láy có “om, ôm, ong…” → chỉ về các sự vật có dáng tròn, cong; hoặc chỉ trạng thái luẩn quẩn…

2.3. Các kí hiệu đích thực

Được gọi là các kí hiệu chính danh là bởi vì các thông điệp do kí hiệu này tạo nên không còn là những thông điệp mô phỏng âm thanh của thiên nhiên, cũng không còn là những biểu trưng về mặt tâm lí và khát vọng cộng đồng đơn thuần, mà là những nội dung thông điệp thuần lí, bao quát được toàn bộ đời sống của mỗi thành viên trong cộng đồng.

– Thứ nhất, cái biểu hiện của các kí hiệu này có thể là màu sắc, mùi vị hoặc âm thanh… nghĩa là tất cả những thuộc tính vật thể (physical) mà con người có thể tri nhận được qua giác quan.– Thứ hai, cái được biểu hiện của nó là những thông điệp ngắn gọn và đơn nhất về lượng thông tin.– Điểm quan trọng thứ ba là giữa mặt biểu hiện và mặt được biểu hiện không có một mối liên hệ có lí do nào để ảnh hưởng tới nội dung thuần lí (chức năng biểu diễn) của thông điệp.Ví dụ:

Vậy là đến đây bài viết về ” Võ Đoán Là Gì ? Cho Một Vài Ví Dụ? Ngôn Ngữ Học đã dừng lại rồi. Hy vọng bạn luôn theo dõi và đọc những bài viết hay của chúng tôi trên website VCCIDATA.COM.VN

Chúc các bạn luôn gặt hái nhiều thành công trong cuộc sống!